Sapin(-de-Bornmüller)
Abies bornmuelleriana
Pinaceae
Àutri noum : Sapin(-de-Turquìo), Sap, Sapino, Abet, Sapi.
Noms en français : Sapin de Turquie, Sapin de Bornmüller.
Descripcioun :Lou sapin-de-Turquìo trachis naturalamen en Anatolìo. Au nostre es esta planta pèr lou rebouscage. Sèmblo proun à nosto sapino, Abies alba, pamens li fueio soun un pau mai longo (+ 1/4) e pas touto dins lou meme plan, que n'i'a que vènon sus lou dessubre. Pèr lou destria dóu sapin-de-Nordmann, fau regarda li bourroun que soun proun resinous (e peréu li pigno). Tambèn lou bout de la fueio es un pau pounchu e a pas ges de marco bifido eici. Coumpara emé lou sapin dóu nostre que ié sèmblo proun .
Usanço :Dèu agué li mémis usanço que la sapino. Coume lou sapin-de-Nordmann èi vendu dóu tèms de Nouvé.
Port : Aubre
Taio : 10 à 50 m
Fueio : aguio escaumo
Tipe bioulougico : Faneroufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Abies
Famiho : Pinaceae
Ordre : Pinales
Coulour de la flour :
Roso
Petalo : ges
Ø (o loungour) enflourejado : 10 à 15 cm
Flourido : Printèms
Sòu : Ca
Autour basso e auto : 400 à 1900 m
Aparado : Noun
Abriéu à jun
Liò : Sapiniero
Estànci : Subremediterran à Subaupen
Couroulougi : Óurigino pountico
Ref. sc. : Abies bornmuelleriana Mattf., 1925
(= Abies nordmanniana subsp. bornmuelleriana (Mattf.) Coode & Cullen, 1965 )
Cese
Cicer arietinum
Fabaceae Leguminosae
Nom en français : Pois-chiche.
Descripcioun :Lou cese es uno planto toujour cultivado au nostre. Se pòu trouba, de cop que i'a, d'armas d'anciàni culturo ounte lou cese crèis encaro bord que s'èi samena soulet. Se recounèis eisadamen en fru emé si pichòti dóusso que caupon dos grano caduno. Fai de flour blanco, o un pau bluio, d'à pau près 2 cm.
Usanço :"Soun pas bon crestian lis oustauOunte se manjo ges de cese pèr Rampau" (TdF). Emai siegue pas vertadieramen un medicamen, es uno planto que s'amerito uno bello plaço dins noste manja qu'èi di proun vertuouso pèr eisèmble pèr lucha contro lou diabete, lou trop de lipido dins lou sang... Saupre peréu qu'èi bon pèr lou microubioute dóu couloun que caup d'amidoun tihous à digeri pèr l'ome (e adounc que soubro pèr lou desveloupamen d'ùni baterìo interessanto).
Port : Erbo
Taio : 20 à 40 cm
Fueio : coumpausado
Tipe bioulougico : Teroufite
Cicle bioulougico : Planto de l'an
Gènre : Cicer
Famiho : Fabaceae
Famiho classico : Leguminosae
Coulour de la flour :
Blanco
Petalo : irreguliero
Ø (o loungour) flour : 1 cm
Flourido : Printèms
- Estiéu
Sòu : Ca
Autour basso e auto :
Pancaro entresigna
Aparado : Noun
Remarco : Planto cultivado
Jun à juliet
Liò : Champ
- Ermas
Estànci : Mesoumediterran à Coulinen
Couroulougi : Óurigino pountico
Ref. sc. : Cicer arietinum L., 1753